Rapport

EROV vzw, Fedustria, Centexbel en FTILab+ Hogent gingen samen op bezoek bij zes toonaangevende bedrijven in de textiel-, hout- en meubelsector in Oost-Vlaanderen. Dit rapport is een weerslag van interviews met deze zes bedrijven. Dit rapport geeft weer waar de bedrijven voor staan en waarom ze zo belangrijk zijn voor Oost-Vlaanderen. Maar ook wat de bedreigingen zijn voor hen en hoe de overheden meer partner moeten worden van deze bedrijven door holistisch mee te denken en steun te bieden en niet enkel met het vingertje te wijzen.

Lees het volledige rapport hier

Bedrijven

VDS Weaving in Oudenaarde

technisch textiel

VDS Weaving is een familiebedrijf opgericht in 1935 en was oorspronkelijk een wolweverij. Doorheen de geschiedenis hebben ze voortdurend de best beschikbare technologieën ingezet en geïnvesteerd in innovatie gericht op de noden van de steeds veranderende markt. Sedert het begin van de 21ste eeuw zijn ze volledig geconverteerd tot producent van technisch textiel en maken hiervoor gebruik  van een multitude aan synthetische garens. De grondstoffen worden in grote mate vanuit China aangevoerd. Op dit moment ervaren ze geen enkel probleem bij het sourcen van grondstoffen, maar mogelijke verschuivingen in de geopolitieke toestand zouden op termijn wel een bedreiging kunnen vormen.

VDS Weaving:

  • maakt gespecialiseerde producten on demand en in co-creatie met de klant ontwikkeld, vaak in het kader van gesubsidieerde private onderzoeksprojecten.
  • is voortdurend op zoek naar nieuwe markten zonder louter in concurrentie te gaan met andere bedrijven.
  • ervaart het vinden van goed geschoold, technisch personeel op de werkvloer bijzonder moeilijk.
  • ervaart het gebrek aan ruimte en de hiermee gepaard gaande prijs van gronden in de nabijheid als een rem op verdere uitbreiding van het bedrijf.
  • heeft de eerste stappen in het verduurzamen van hun productgamma genomen. Waar mogelijk wordt gewerkt met mono-materialen zodat het recycleren eenvoudiger wordt.
  • erkent de zin van de EU strategy for sustainable and circular textiles, maar benadrukt de nood aan enerzijds systeemdenken en anderzijds een meer globale aanpak bij het ontwerpen van de wetgeving die de transitie van de textielsector naar een groene sector moet ondersteunen.

Annabel in Mariakerke

meubelstoffen en gordijnen

Annabel is van oorsprong een familiebedrijf dat in 1974 in Mariakerke van start ging als producent van meubelstoffen en gordijnen. Een goed jaar terug werd Annabel overgenomen door Christophe Vermeersch die sinds 2019 ook al de acquisitie van de oudste weverij van België, met name Calcutta, op zijn naam had staan. Begin dit jaar werd ook AG Tex toegevoegd aan de bedrijvengroep. De drie bedrijven zijn complementair waardoor ze zowel actief kunnen zijn in de sector van luxueus interieurtextiel als in het technisch textiel.

Annabel:

  • zet in op sterke allianties en productdifferentiatie.
  • gaat voor een alternatieve distributieketen met focus op totaalconcepten met full service.
  • zet customer experience centraal.
  • heeft een moeizame zoektocht naar hoog opgeleid, gemotiveerd en technisch personeel.
  • vinden duurzaamheid een belangrijk aandachtspunt, maar verwachten betere controle op de interne markt, een meer globale aanpak en meer steun bij de implementatie.

SAAD-Besseleers in Sint-Niklaas

breigoed

SAAD-Besseleers is een vierde generatie familiebedrijf dat 70 jaar terug werd opgericht. Ze produceren voornamelijk dames- en herenbreigoed voor het midden-hoog marktsegment. Ze bieden eigen collecties aan, maar werken in hoofdzaak samen met de stylisten van hun klanten. Ook dit bedrijf hecht veel aandacht aan nauwe samenwerking met hun klanten. Flexibiliteit en oplossingsgerichtheid staan centraal. De productie beperkt zich in hoofdzaak tot kleine collecties en prototypes. 1989 was het kantelpunt voor het wegvallen van grote producties. In die periode hadden Belgische breiers geen goede reputatie. Velen waren niet in staat om complexe fully fashioned producten te maken en dit werd ook weerspiegeld op degenen die het wel konden. Ondertussen is SAAD-Besseleers zowat het laatste overblijvende bedrijf van de eens zo sterke breigoednijverheid in Sint-Niklaas. Voor de confectie van het breigoed zijn ze reeds 10 jaar uitgeweken naar Roemenië waar ze werken met een onderaannemer.

SAAD-Besseleers:

  • voelt de sterke afhankelijkheid van de modesector als een bedreiging aan.
  • willen werk maken van meer differentiatie naar technische producten.
  • kent een uitdaging in het vinden van technisch geschoold personeel.

Perfecta in Gavere

stoelen en tafels

In 1960 werd Perfecta opgericht door zijn huidige afgevaardigd bestuurder Antoon Vanderschelden. De 4 kinderen zijn in het bedrijf werkzaam en hebben elk hun verantwoordelijkheid.

Het bedrijf is 40.000 m2 groot & telt 130 medewerkers.

Perfecta:

  • kent een grote uitdaging in het vinden en blijvend motiveren van personeel. 75% van het personeel is momenteel ouder dan 50 jaar.
  • voorziet interne opleidingen voor specifieke taken (vb. het stofferen) gezien vakmanschap moeilijk is te vinden.
  • heeft alle productiefacetten in eigen beheer en alles (metaalbewerking, schrijnwerkerij, stoffering en montage) wordt op 1 locatie uitgevoerd.
  • ondervindt hevige concurrentie uit China wat druk geeft op een correcte prijszetting. De lage belasting op zee- en luchttransport maken er de concurrentiële positie niet beter op.
  • heeft het gevoel dat de troef ‘made in Belgium’ verzwakt is en vindt het belangrijk dat er op korte termijn in overheidsopdrachten ook eisen komen die circulariteit stimuleren.
  • ervaart een toenemende impact van de mode-industrie op de ontwerpen.
  • is bezorgd dat zijn kleinschaligheid een belemmering vormt om bepaalde circulaire concepten (zoals terugnemen, hergebruiken) toe te kunnen passen. Repair, re-use en refurbish (zoals herstofferen) is momenteel vaak duurder dan nieuw produceren.

Funico in Drongen

doodskisten

In 1963 namen Marcel en Lieve Decuypere een begrafenisonderneming en een carrosseriebedrijf over. Het bedrijf  Demaco evolueerde algauw naar een succesvolle producent van uitvaartkisten.

Funico:

  • handelt binnen een nichemarkt met een eerder standaard product. 95% van de  uitvaarkisten heeft een standaardafmeting.
  • ziet groeipotentieel in uitbreiding van activiteit naar het buitenland (bv. Frankrijk en Nederland) en in overnames.
  • ziet een evolutie naar meer milieubewuste keuzes.
  • ervaart een immense druk op het productieproces omdat ze vaak te maken hebben met correcte en just-in-time leveringen, waardoor ze deelelementen op voorhand produceren en stockeren. De assemblage en afwerking gebeurt dan op het laatste moment.
  • kent een groter verloop in personeel dan gewenst ondanks het sterk omkaderend personeelsbeleid. Jonge krachten zijn vaak ook sterker aangetrokken door de grotere bedrijven uit de regio.
  • kent een grote diversiteit aan culturen en taal op de werkvloer, wat de communicatie niet altijd eenvoudig maakt.
  • Sterk gestegen grondstof- en energieprijzen waren de voorbije periode een sterke uitdaging en konden niet volledig worden doorgerekend naar de klant.
  • probeert zich in de markt te onderscheiden door sterk servicegericht te denken en de begrafenisondernemer zo veel mogelijk te ontlasten.

Rotom in Hamme

houten paletten

De producten en diensten die de RotomGroep aanbieden worden verzorgd door meer dan 500 medewerkers, verdeeld over meerdere Europese vestigingen. Het hoofdkantoor is gevestigd in Nederland. De productie van houten pallets vormde de basis en specialiteit van Rotom. Dit werd uitgebreid met duurzame logistieke producten en diensten.

Rotom:

  • zet duurzaamheid centraal. Naast nieuwe worden ook de oude paletten teruggenomen.
  • zet zeer actief in op pooling. Bij pooling maken meerdere klanten gebruik van logistieke middelen uit een emballagepool die 2Return (Rotom) beschikbaar stelt.
  • ervaarde door sterk gestegen grondstofprijzen en logistieke problemen sterke uitdagingen voor de houtsector. De belangrijke Europese houtimport vanuit Rusland werd sterk verstoord.
  • is geëvolueerd van palettenfabrikant naar logistiek consultant.
  • zet sterk in om een complete en duurzame logistieke partner te zijn en bedenkt samen met de klant wat de mogelijkheden zijn om zijn proces te verduurzamen.
  • investeerde in de aanmaak van een webshop en logistiekonline.be is een grote stijger.
  • levert veel inspanningen om geschikte medewerkers te vinden en om voor hen een goede werkomgeving te creëren.
  • kent een grote diversiteit naar herkomst bij de werknemers. Communicatie kan al eens een probleem zijn, maar dit blijft wel beperkt. Een goede ergonomie is binnen het bedrijf ook belangrijk gezien het fysiek zwaar werk betreft. De werknemers zijn voornamelijk mannen van jongere leeftijd.

Aanbevelingen

Het is duidelijk dat de Oost-Vlaamse bedrijven aankijken tegen een aantal complexe en veelzijdige uitdagingen. Dit zijn grote trends zoals demografische veranderingen, klimaatverandering en geopolitieke verschuivingen. Het is evenwel een toekomst die zich nu reeds afspeelt, want de uitdagingen van morgen worden bepaald door de keuzes die vandaag gemaakt worden. Het is belangrijk dat bedrijven naar deze uitdagingen kijken als opportuniteiten. Opportuniteiten die hun toekomst bepalen. Sterker nog, deze trends zijn al aan de gang en het is bijna onmogelijk om ze het komende decennium te veranderen. Het is dus onvermijdelijk dat alle mogelijke toekomsten in deze trends passen. Maar uiteindelijk zal onze toekomst afhangen van de beslissingen die we in het heden nemen. Deze beslissingen zijn de gamechangers die de toekomst vorm zullen geven.

We kunnen onze aanbevelingen onderverdelen in 6 punten:

  1. Innovatie en duurzaam materiaalgebruik
  2. Productie en R&D op één locatie
  3. Ondersteuning door het beleid
  4. Impact op klimaat aanpakken
  5. Kennisuitbreiding
  6. Personeel

Lees er uitgebreid over in ons rapport.

Lees het volledige rapport hier

Een realisatie van

Meer te weten komen over Fedustria? www.fedustria.be

Meer te weten komen over Centexbel? www.centexbel.be

Meer te weten komen over FTILab+ HoGent? www.hogent.be/onderzoekscentra/ftilab