Astrid Stockman haar leven staat volledig in het teken van zingen, theaterspel en muziek maken. Ze is sopraan, maar misschien ken je haar ook wel van televisieprogramma’s zoals ‘Vive la vie!’ of ‘De Slimste Mens Ter Wereld’. Het afgelopen jaar was voor de cultuursector heel ingrijpend. Het was de eerste sector die sloot en is nog steeds één van de sectoren met de minste perspectieven. Wij waren benieuwd hoe Astrid het afgelopen jaar heeft beleefd.
Astrid, het is nu al meer dan een jaar geleden dat ons land op slot ging. We wisten toen totaal nog niet wat er op ons af ging komen. Wat deed dat met jou op dat moment?
Astrid: “Maart 2020, dat was even schrikken! De dagen voor die sluiting was ik me heel bewust van wat er op ons afkwam. Maar zoals iedereen dacht ook ik dat dat allemaal maar even zou duren. Wij zijn toen als culturele sector vrijwillig gesloten, nog voor al de rest. We vonden eigenlijk dat de beslissing toen al langer had moeten genomen worden en die kwam er maar niet. Het voorbije jaar was voor mij een rollercoaster met hoogtes en laagtes. De eerste maanden waren zeer moeilijk omdat ik toen nog in een soort flexi-statuut zat en financieel geen beroep kon doen op steunmaatregelen. In juli ben ik zelfstandige geworden in hoofdberoep. Dat heeft er voor gezorgd dat ik het gevoel had opnieuw meer controle te hebben over mijn leven en dat gaf me opnieuw wat ademruimte. Ik kreeg ook de kans om in het programma ‘Vive la vie!’ van Karl Vannieuwkerke te zingen. Een programma waarin genieten van het leven centraal staat. Dat was zeker één van de hoogtepunten van 2020. Ik heb in de zomer veel mooie en nieuwe dingen kunnen doen. Dat heeft me nogmaals doen beseffen dat mijn job écht mijn passie is.”
“In oktober begonnen de cijfers opnieuw te stijgen en voelde ik dat ik opnieuw ging moeten stoppen met werken. Ik heb toen geprobeerd om nog even alles wat ik kon van inkomsten mee te pikken. Maar toen het zo ver was, was het toch alweer een klap in mijn gezicht. Twee weken lang heb ik mezelf toen teruggetrokken. Ik zette mezelf volledig ‘out of office’, iets wat ik normaal nooit doe. Ik werd overladen met mails om dingen te herplannen, maar ik was al een heel jaar aan het herplannen en had daar absoluut geen zin meer in. Even de tijd nemen voor mezelf heeft wel geholpen. Ik voelde mij een pak rustiger en minder onzeker over wat er verder op mij afkwam.”
Jouw job bestaat voornamelijk uit optreden voor mensen. Je bent het gewoon te spelen en zingen voor een publiek – een publiek dat plots niet meer aanwezig mocht zijn. Ben je op zoek gegaan naar andere zaken die je kon doen? Hoe kon je je dagen vullen?
“Mijn dagen waren zeer gevuld. Mijn sector was in lockdown, maar toch heb ik het gevoel dat ik me echt kapotgewerkt heb afgelopen jaar. Ik spendeerde vooral tijd aan taken waar ik niet meteen inkomsten uit vergaarde. Zo vulde ik mijn dagen voornamelijk met brandjes blussen, dingen herplannen, dubbele boekingen verplaatsen,… Ik had het gevoel dat ik de hele tijd achter mezelf en de geldende maatregelen aanliep. Het is steeds zoeken geweest naar wat er op dat moment mogelijk was en hoe ik dat kon gaan invullen. Zo heb ik sinds het begin van de lockdown wekelijks een livestream gedaan op mijn instagram die ik volledig liet invullen door mijn volgers. Ze konden zelf verschillende dingen kiezen, zoals het thema en de nummers. De reacties daarop waren super positief en gaven mij ook echt een nieuwe boost. In de zomer hebben we veel in openlucht gespeeld omdat dat toen even mocht. Wanneer ik dan toch een dag mocht werken voor een klant, voelde ik me een volledig andere persoon. Ik genoot daar enorm hard van. Opnieuw was dit een bewijs dat dit is wat ik moet doen met mijn leven.”
Wat waren voor jou de grootste aanpassingen?
“Mijn leven is wel voor een groot stuk veranderd. Ik was vroeger altijd op de baan en vaak in het buitenland. Ik ontmoette heel veel mensen en bezocht verschillende plaatsen op de wereld. Bij een productie waren al snel 100 of 150 mensen aanwezig. Nu zit ik vooral thuis. Ik kijk op mijn vier muren en reizen zit er niet echt in. Dat is dus absoluut de grootste aanpassing. Daarnaast werkte ik ook altijd heel gepland. Zo had ik bijvoorbeeld steeds op mijn deur een kalender hangen met daarop de planning van een hele maand. Ik zag visueel wanneer ik waar moest zijn, wanneer ik welke vlucht had en welke stukken ik waar moest spelen. Nu heb ik dat volledig gelost en leef ik eigenlijk van dag tot dag. Ik kijk geen week meer vooruit want volgende week kan alles weer anders zijn.”
Merk je dat het moeilijker is om te ontspannen, nu veel sociaal contact en niet-werkgerelateerde ontlading wegvalt? Hoe geniet je in deze bijzondere tijden?
“Mijn leven stond grotendeels in het teken van mijn werk. Niet omdat ik per se veel wou werken, maar net omdat mijn werk hetgene is dat mij energie en vreugde geeft. Als ik kan werken, voel ik mij ontspannen en rustig. Dan voel ik dat alles klopt. Ook reizen was voor mij een manier om rust te vinden. Mensen ontmoeten, zien hoe anderen leven, … dat helpt mij om dingen in perspectief te kunnen plaatsen en dat geeft mij inspiratie. Ik vind mijn rust nu voornamelijk in kleine dingen zoals regelmatig een yogasessie doen of met de fiets een ritje doen. Ik ben iemand die goed presteert onder stress, daar goed mee omkan en snel kan werken. Nu probeer ik meer in het moment aanwezig te zijn en trager te leven. Te genieten van een simpele tas koffie. Toch is dat moeilijk voor mij en voelt het alsof ik eerst een inspanning moet leveren vooraleer de ontspanning komt. Dus rust vind ik wel, maar wat ik mis zijn inspiratie en nieuwe impulsen. De verwondering is er wel nog, maar ik moet er veel actiever naar op zoek. Dat is vooral wat ik mis en wat mij normaal echt oplaadt.”
“Ik zeg veel meer nee dan vroeger, en dat zorgt dat ik meer kan genieten van de dingen die ik wel aanneem. Ik ben op dat vlak mijn leven aan het herinrichten en dat dat voelt heel goed.”
Vind je dan ook dat je op een bepaalde manier gegroeid bent?
“Ik denk dat ik zakelijk gegroeid ben. Hiervoor was ik werknemer in een flexi-/artiestenstatuut en nu ben ik een jaar volledig zelfstandig. Door deze ommezwaai ben ik ook voor een groot stuk persoonlijk gegroeid. Op één of andere manier voel ik me assertiever en trek ik me veel minder aan wat mensen zeggen. Ik kan beter de controle loslaten. Ik heb het afgelopen jaar gedurfd mijn waarde beter te bepalen en daar ook meer op te staan naar klanten toe. Ik was iemand die altijd heel erg inzat met de reactie van een ander, die steeds hoopte dat een ander zich goed voelde en zich zeker niet geschoffeerd voelt. Op een bepaald moment heb ik beseft dat ik meer op mijn strepen moet staan. Ik heb me daarvoor laten inspireren door collega-ondernemers uit andere sectoren, die dat eigenlijk al heel lang deden en voor wie dat doodnormaal is. Ik wil uit dat bescheiden, behulpzame en beschikbare van de culturele sector breken. Dat is een mooie eigenschap, maar dat kan op termijn ook een val worden. Je moet op een bepaald moment kunnen zeggen: dit is mijn waarde, en dat is niet anders. Ik zeg veel meer nee dan vroeger, en dat zorgt dat ik meer kan genieten van de dingen die ik wel aanneem. Ik ben op dat vlak mijn leven aan het herinrichten en dat voelt heel goed.”
Hoe gaat het momenteel met jou?
“Momenteel gaat het goed met mij. Het afgelopen jaar was niet altijd gemakkelijk en vooral de tweede sluiting was moeilijk. Ik bloei open als ik mijn werk kan doen. De rest van de dagen probeer ik mij stil te houden. Dat is een beetje zoals een ijsbad nemen. Als je heel hard gaat bewegen, krijg je het net nóg kouder. Als je je stil houdt, dan vormt er zich een soort film om je heen waardoor de temperatuur verdraagbaar wordt. In zo’n positie voel ik me nu zitten. De media kopt al maanden de slogan ‘nog even volhouden’. Het is juist dat ‘nog even’ volhouden dat mij zo frustreert. Ik heb het gevoel dat ik al de héle tijd aan het volhouden ben. Het is al lang niet even meer. Het is een soort illusie die men gebruikt om de veerkracht uit te rekken. We moeten er gewoon het beste maken van elke dag, en dat is ook echt wat ik doe. Ik wil niet al mijn energie nu opgebruiken door te vechten voor de situatie. Dat is niet altijd vanzelfsprekend voor iemand als ik die altijd vooruit wil. Ik voel dat er een dag gaat komen dat ik opgelucht ga kunnen uitademen en zuchten en denken ‘voila se, dat ligt echt achter ons’. Tot dan is het gewoon doorploeteren. Niet meer, niet minder.”
Ook al was afgelopen jaar vooral negatief – als er één les is die je door de situatie geleerd hebt en die je voor altijd wilt meenemen, welke is dat dan?
“Ook voor covid was ik al enorm bezig met immuniteit en gezondheid. Het klinkt nu in het licht van wat er gebeurd is misschien belachelijk, maar als je als zangeres voor een concert een verkoudheid krijgt, dan is dat een ramp. Dan worden 100 mensen misschien niet betaald omdat jij ‘een snotje’ hebt. Juist omdat de fragiliteit van mensen nu extra zichtbaar wordt in de maatschappij, heb ik geleerd dat ziek zijn iets is dat kan gebeuren. Ik maak me niet meer zo druk in kleine dingen, zoals ‘wat als ik nu een snotje krijg’. Ik denk dat ik vooral meer de menselijkheid omarmd heb van het zanger zijn – de feilbaarheid ervan. Ik was altijd heel hard voor mezelf als ik niet het uiterste uit een situatie en uit mezelf kon halen. Ik ben begripvoller voor mezelf geworden en veel meer gericht op wat ik belangrijk vind, in plaats van wat mensen over me zeggen. Ik denk dat ik zachter ben geworden voor mezelf en dat dat ook hoog tijd was.”
