Cedric Koslowski, managing director van Digitale Methode in Lokeren werkt samen met leerkrachten, onderwijswetenschappers en technische experten om Digitale Methodes te ontwikkelen voor het secundair onderwijs. Allees wat je met een klassiek schoolboek kan, wordt versterkt met digitale mogelijkheden om leerstof flexibel, interactief, visueel aantrekkelijk én gedifferentieerd te brengen. 2020 was voor hen een explosief jaar!
Het doel van de Digitale Methode is om het klassieke handboek te vervangen. Ik kan alvast tien redenen bedenken waarom dat een goed idee is, maar ik hoor graag van jou waarom dit zo belangrijk is.
Cedric: “De Digitale Methode is eigenlijk het antwoord op een vraag die we kregen uit het onderwijs zelf. Scholen die met laptops aan de slag waren, merkten dat dat niet matchte met het papieren handboek dat ernaast lag. Zo haal je niet alle meerwaarde uit dat toestel. De Digitale Methode heeft als doel de leerlingen centraal te zetten in het onderwijsproces. Hen meer autonomie te geven waardoor ze meer gemotiveerd raken. De eerste scholen die dat gebruiken, bevestigen dat al. Zelfs leerlingen die niet graag wiskunde deden, doen het nu wel graag, omdat het aangenamer gebracht wordt. We verwachten natuurlijk dat de leerwinst ook hoger is, maar we moeten dat kwalitatief analyseren. Bovendien hangt dat vooral af van hoe de leerkracht de tool gebruikt. Daarnaast wordt de leerkracht ook beter ondersteund. De job van leerkracht kan evolueren naar een meer coachende rol, waardoor de leerkracht meer met de individuen in de klas bezig kan zijn, en niet meer enkel met het vertellen van leerstof, het brengen van een theorie. Op die manier komt er meer evenwicht.”
“In de meeste scholen brengt de leerkracht alle leerstof. De Digitale Methode neemt enkele van die taken over: de eerste kennismaking met de leerstof, de verwerking ervan met digitale oefeningen, het inspireren aan de hand van leuke animatievideo’s… Zo krijgt de leraar meer tijd vrij om met de leerlingen individueel bezig te zijn, of aanvullende ondersteuning te geven.”
Bestonden er nog geen digitale alternatieven tot nu dan?
“Tot voor kort kon je als school de digitale versie van een handboek niet eens krijgen inderdaad, of het was een pak duurder. Dat was dan ook ons doel: eens je een laptop en de Digitale Methode hebt, halveert de boekenfactuur, waardoor je de aankoop van die laptop ook grotendeels compenseert. Op zich zit er ook een ecologisch idee achter. Het spreekt voor zich: als 30.000 leerlingen niet langer voor elk vak een boek kopen, maar een digitale lesmethode volgen… Dat zijn gigantisch veel bomen! Uiteraard vragen servers ook energie en is de website niet zero emission, maar het is wel een pak ecologischer. Nu, het is ook niet omdat je met Digitale Methode werkt, dat je niets meer op papier doet. We hebben ook oefeningen die afdrukbaar zijn bijvoorbeeld en leerlingen nemen vaak notities op papier.”
Eerst even back to basics: wat is de Digitale Methode en hoe is dit bedrijf ontstaan?
“De Digitale Methode is opgericht in 2007, maar dat is helemaal niet gestart als iets dat met educatie te maken had. Puur als organisatie heeft het bedrijf dus wel al enkele watertjes doorzwommen. Ik ben er zelf in 2011 als redactiemedewerker aan de slag gegaan. Dat was mijn eerste job. Toen maakten we nog instructievideo’s over allerhande onderwerpen, van tuinieren over bouwen tot babyverzorging. In 2012 hebben we intern de switch gemaakt naar onderwijs en zijn we lesvideo’s beginnen maken, met echte leerkrachten in beeld. 2018 was een belangrijk jaar voor ons: we zijn in de groep van Signpost getreden, wat in Vlaanderen de grootste ICT-leverancier is voor onderwijs. Toen waren we met vier man, Signpost met een twintigtal. Dat was hét moment om dat te doen. Zij werkten toen al met tientallen scholen, waardoor wij direct toegang hadden tot een testpubliek, meteen ook feedback konden krijgen en zij ook met ons product aan de slag konden. We hadden toen al het idee om het klassieke handboek te vervangen, maar dankzij de samenwerking met Signpost kregen we veel extra expertise en middelen om zaken te realiseren. We moesten niet langer elke euro 20 keer omdraaien vooraleer we hem konden uitgeven. Dankzij de overname voelden we meteen dat ons product zuurstof kreeg, uitgebouwd kon worden en waarde kon creëren. In 2020 lanceerden we dan onze boekvervangende Digitale Methodes.”
En vanaf dan konden jullie een vliegende start nemen?
“Klopt! In de zomer van 2019 zijn we gestart met de ontwikkeling van de eerste methodes. De keuzes voor de methodes worden gemaakt in het voorjaar. Het schooljaar begint in september, als je een product wil lanceren moet het er dus in maart zijn. Dat betekent dat we al van bij het begin met veel strakke deadlines werken. We moesten heel veel content creëren en dus hadden we de juiste mensen nodig. Dat is stap voor stap gegroeid. Van zodra we echt tastbaar materiaal hadden en niet enkel met vage mock-ups werkten, kwamen de interessante profielen eigenlijk vanzelf naar ons toe. Mensen wilden eraan meewerken, van leerkrachten tot medewerkers van klassieke uitgeverijen, die vonden dat er wel muziek in zat.”
Maart 2020: België gaat op slot. Wat deed dat met jullie?
“In maart 2020 kwam alles plots samen. De lockdown werd afgekondigd en we wisten meteen dat we met ons bestaande product met lesvideo’s de scholen konden helpen. Maar natuurlijk konden we ons product ook niet zomaar gratis voor iedereen ter beschikking stellen; het platform zou meteen crashen. We hebben een weekendje met het hele team doorgewerkt om dat platform op te schalen. Ook Microsoft en de Vlaamse overheid hebben ons ondersteund. Daarna hebben we 2000 lesvideo’s gratis beschikbaar gemaakt die massaal gebruikt werden. Ik dacht toen al dat we aan het sprinten waren, maar vanaf dat moment is de trein pas echt op kruissnelheid gekomen. In maart hebben we ons ‘oude’ product dus opengezet, maar op dat moment stond ook de lancering van onze eerste Digitale Methode ingepland. Dat was heel intensief, maar dat heeft wel banden gesmeed! In de daaropvolgende maanden hebben we ervoor gezorgd dat ons oud product stand hield, want het gebruik was maal 50 gegaan en ondertussen brachten we ook de Digitale Methodes in de scholen.”
Proefdraaien in een lockdown, met een nieuw educatief pakket, terwijl de scholen niet of deeltijds open zijn. Hoe gaat dat in zijn werk?
“We hadden direct een 50 à 60 proefprojecten en daar zijn een 20-tal scholen uitgekomen die in september 2020 ook effectief hun boeken aan de kant geschoven hebben. Dat heeft ons doen inzien dat dit echt potentieel heeft om een gigantisch succes te zijn. In juni hebben we de financiering rond gekregen. Samen met de bank hebben wij als aandeelhouders zowat 1 miljoen euro geïnvesteerd. Daardoor konden we stevig aanwerven. Zo net voor de zomervakantie hadden we slechts een paar weken om gemotiveerde leerkrachten te vinden die vanaf september bij ons gedetacheerd zouden worden om gedurende zes maanden fulltime inhoud te creëren. Door het pad dat we al bewandeld hadden, was er toch al bekendheid. De respons was dan ook overweldigend! Ondertussen zijn we met 19, waaronder ook gedetacheerde leerkrachten. Op 2 jaar gingen we dus van 4 naar 19.”
“Niemand wil een pandemie uiteraard, maar elke crisis brengt nu eenmaal bepaalde opportuniteiten naar voor. En wij waren net bezig met een project dat antwoorden kon bieden op de meest urgente problemen. Ons project leent zich onbedoeld perfect tot afstandsonderwijs.”
Als ik het zo hoor, dan kon de timing van de lockdown voor jullie bijna niet beter zijn?
“Niemand wil een pandemie uiteraard, maar elke crisis brengt nu eenmaal bepaalde opportuniteiten naar voor. En wij waren net bezig met een project dat antwoorden kon bieden op de meest urgente problemen. Ons project leent zich onbedoeld perfect tot afstandsonderwijs. Maar Digitale Methode dient niet om afstandsonderwijs te faciliteren. We zijn iets aan het maken om in te zetten in het klassieke onderwijs, in de klas, maar om meer te differentiëren, een gevarieerd en interactiever lessenpakket aan te leveren.”
Jullie business is helemaal ontploft nu het onderwijs vaak online afspeelt. Heb je ook beperkingen ondervonden door de crisis?
“Natuurlijk! We hebben heel veel nieuwe mensen in dienst genomen. De meeste aanwervingsgesprekken zijn nog fysiek doorgegaan, maar de nieuwe collega’s zijn gestart in 100% thuiswerk. Ik vind het heel moeilijk om dan een persoonlijk band op te bouwen met collega’s. Op kantoor was ik meestal de laatste die vertrok, en aan het einde van de dag ga je soms toch dingen doen met collega’s of praten over bepaalde zaken waardoor je stap voor stap een band opbouwt. Dat mis ik wel. Uiteraard is dat moeilijk voor die mensen zelf ook, om een deel te worden van het team en een band op te bouwen met de collega’s. We proberen dat op te lossen door informele, virtuele aperitiefmomenten, maar dat is uiteraard niet hetzelfde.”
Heeft het invloed gehad op jullie werking? Of op jullie als team?
“Doordat de werkdruk zo hoog is, doordat de deadlines zo strak zijn en we vaak ook samen ‘s avonds of in het weekend doorwerken, zijn we echt een team. Op 17 november 2020 hadden we een virtuele opendeurdag, en we hadden iedereen opgetrommeld om de vragen in de chatbox te beantwoorden. Er waren zoveel vragen dat we bijna in een war room beland waren. Na drie kwartier voelde het zo goed dat we dit samen gerealiseerd hadden. Ik ben dan ook heel dankbaar dat iedereen zo betrokken en enthousiast is. Dat creëert automatisch een team spirit. Ik hoor vaak: hoe langer je thuiswerkt, hoe minder efficiënt je wordt. Daar heb ik bij ons niets van gemerkt. We kunnen net veel efficiënter werken daardoor. Projectcoördinatoren, uitgevers, iedereen die bezig is met content, kan heel geconcentreerd met die content bezig zijn. Je mist wel het contact natuurlijk, maar je wordt niet gestoord, toch als je geen kinderen hebt rondlopen. Daardoor kunnen we de focus zo hoog houden. Maar het mag nu wel eens gedaan zijn natuurlijk. Het is een bewustwording dat thuiswerk werkt, maar het heeft zijn grenzen, een goed evenwicht is hetgeen dat best werkt.”
Merk je een verschuiving in je klantenbestand? Krijg je andere vragen dan voor de crisis?
“We zijn gestart met 60 proefprojecten. Nu hebben we er al 270, wat waarschijnlijk zal uitgroeien tot een 300-tal. Dat is een derde van alle secundaire scholen. Er is een gigantische bewustwording dat het juist inzetten van digitale tools een enorme hulp kan zijn, ook in het onderwijs. In eerste instantie trokken we scholen aan die al wat verder stonden in die digitale evolutie, maar nu moet iedereen gewoon op die trein springen. ‘Hoe zetten we digitale tools beter in’, ‘hoe kunnen we beter differentiëren voor leerlingen en hoe ondersteunen we leerkrachten hierin’, ‘welke tools kunnen leerlingen ondersteunen om goed voorbereid naar een volgende fase te gaan’, dat zijn de vragen die scholen zich vandaag stellen. De vragen die meestal binnenkomen, zijn gelinkt aan timing en aan de steeds wijzigende coronaregels, zoals bijvoorbeeld de afkoelingsweek voor de krokus. We willen flexibel zijn, en hun toch iets aanbieden zodat ze toch ook voor de vakantie aan de slag kunnen met hun leerlingen.”
“Er is een gigantische bewustwording dat het juist inzetten van digitale tools een enorme hulp kan zijn, ook in het onderwijs. In eerste instantie trokken we scholen aan die al wat verder stonden in die digitale evolutie, maar nu moet iedereen gewoon op die trein springen.”
Wat vind je een belangrijke gebeurtenis, evolutie of trend sinds het begin van de pandemie? Wat heb je geleerd dat je zal meenemen in de toekomst?
“Thuiswerk hadden we hiervoor ook wel, maar ik deed dat zelf nooit. Ik merk nu zelf wel dat ik er meer voor te vinden ben, omdat ik me van thuis uit volledig kan concentreren. Dat is ook zo naar onze klanten toe. Vroeger was het not done om een videocall te plannen met potentiële klanten; je moest er naar toe gaan. Op die manier hadden we nooit zoveel scholen virtueel face-to-face kunnen spreken. In plaats van vier scholen per dag fysiek te bezoeken, kunnen we via een online afsprakensysteem zeker 10 scholen per dag zien, en als we dat dan nog met enkele collega’s doen, tot 50 scholen. Vanuit het veld komt daar ook wel appreciatie voor. Leerkrachten hebben vaak drukke uurroosters, en op deze manier verliezen ze veel minder tijd. De calls zijn ook veel efficiënter, to the point. Dat zal ook iets blijvends zijn.”
Hoe zie je volgend jaar en verder voor je bedrijf? Ben je gegroeid als ondernemer?
“We staan voor het moment van de waarheid. Er lopen nu heel veel proefprojecten. Er is heel veel interesse door die bewustwording rond het digitale. Maar we hebben heel veel geïnvesteerd, dus we moeten ervoor zorgen dat die investeringen renderen en het project kan blijven groeien en futureproof gemaakt kan worden. Onze ambitie is: als het lukt in Vlaanderen, als we een goed marktaandeel kunnen verwerven, en als de leerkrachten en leerlingen tevreden zijn met wat we voorschotelen, dan is dat een bewijs dat het werkt en dat we dat ook in het buitenland kunnen doen. En dan hopen we op meer dan 100 scholen die vanaf september 2021 effectief met de Digitale Methode aan de slag gaan. Nog later wil ik dan dat het platform automatisch oefeningen gaat genereren, artificiële intelligentie inzetten waardoor differentiatie niet alleen meer door de leerkracht gebeurt, maar ook door het platform. Daarvoor zitten we in een onderzoeksproject met de KULeuven en UGent (AIDA). Daarin leveren wij data, en op basis van wat we daar leren, gaan we er echt een slim platform van kunnen maken, en het zo klaarstomen om ermee naar het buitenland te gaan.”
Heb je voor andere ondernemers een tip of andere wens?
“Ik wens iedereen een team zoals het mijne! Met mensen die zoveel goesting en enthousiasme hebben, eensgezinden met dezelfde drive, die elkaar op die manier naar een hoger niveau tillen, dat geeft zoveel energie.”
